گاز اتیلن اکساید و کاربردهای آن
اتیلن اکساید یا اکسید اتیلن، که همچنین با نام اکسیران هم نامیده میشود، یک ترکیب آلی با فرمول C2H4O میباشد. این گاز بیرنگ قابل اشتعال دارای بوی ضعیف شیرینی است و سادهترین اپوکسید محسوب میشود.
اکسید اتیلن به دلیل ساختار مولکولی خاص خود به راحتی در واکنش ها شرکت می کند، به عنوان مثال، حلقه اش را باز می کند و به راحتی در پلیمریزاسیون شرکت می کند. (پلیمریزاسیون واکنشی شیمیایی است که در آن مولکول های کوچک با هم پیوند برقرار می کنند مولکولی بزرگ تشکیل می دهند.) قابلیت نفوذ بسیار بالایی دارد، بهطوریکه اجسام متخلخل را به راحتی استریل میکند. برای استریل کردن ابزارهایی که به رطوبت حساسیت نشان می دهند (وسایل فلزی) مناسب میباشد.
سنتز اتیلن اکسید
اتیلن اکسید از واکنش 2-کلرواتانول با سدیم هیدروکسید به دست می آید. این واکنش در دمای بالا انجام می شود و می توان به جای سدیم هیدروکسید از ترکیباتی مانند پتاسیم هیدروکسید، کلسیم هیدروکسید، باریم هیدروکسید، منیزیم هیدروکسید و یا از کربنات های فلزات قلیایی و یا قلیایی خاکی استفاده کرد. برای به دست آوردن اتیلن اکسید بیشتر می توان از واکنش اکسید کلسیم با اتیل هیپوکلریت استفاده کرد. در این واکنش جایگزینی اکسید کلسیم با دیگر اکسیدهای فلزات قلیایی خاکی بازده واکنش را کم خواهد کرد. به صورت صنعتی اتیلن اکسید محصول واکنش اتیلن با اکسیژن یا اکسیداسیون اتیلن می باشد. این واکنش در حضور کاتالیست نقره بر پایه آلومینا انجام میپذیرد.
کاربرد اتیلن اکسید
اكسيد اتيلن يکی از مواد پر مصرف صنايع پتروشيمی است و موارد كاربرد بسيار متعددی دارد. عمده مصرف اتیلن اکساید در توليد اتيلن گليکول ها می باشد. این ماده در تولید پلاستیک ها، اتانول آمین ها، الیاف پلی گلیکول، پلی سوربات ها، گلیکول استرها، اتوکسیلات ها و آکریلونیتریل ها به کار می رود. همچنین به عنوان ضدعفونی کننده و استریلیزه کننده در بیمارستان ها و تجهیزات پزشکی استفاده می شود.